ملک‌زاده: هنر امام خمینی این بود که تئوری ولایت‌فقیه را در قالب حکومت اسلامی ارائه داد

حجت‌الاسلام محمد ملک‌زاده عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در گفت‌وگو با فارس و در پاسخ به این که ولایت‌فقیه ساخته و پرداخته امام خمینی (ره) است گفت: در خصوص سابقه ولایت‌فقیه در اندیشه شیعیان با نگاهی اجمالی به آثار فقهای گذشته برایمان روشن می‌شود که مسأله ولایت‌فقیه موضوعی برجسته در فکرِ فقهی اهل تشیع بوده است که عمر آن به صدها سال پیش از ظهور امام خمینی (ره) می‌رسد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ولایت‌فقیه در آثار بزرگان

وی افزود: به طور مثال محقق کَرِکی، عالم برجسته عصر صفوی در رساله «صلاة جمعه» خود تصریح می‌کند که فقهای شیعه اتفاق نظر دارند که عالم جامع‌الشرایط از طرف حضرت امام زمان در انجام اموری که به عهده امام است دارای ولایت است. یا مقدس اردبیلی در کتاب «مجمع‌الفائدة و البرهان» بیان می‌دارد که فقیه جانشین امام زمان است و آن چه که از طرف مردم به او می‌رسد مانند آن است که به خدمت امام زمان رسیده. علامه حلی هم در کتاب «نهایة‌الاحکام» می‌گوید فقیه نائب امام زمان است و می‌تواند تمام شئون امامت را در عصر غیبت عهده‌دار شود. سایر فقهای شیعه هم در لابه‌لای آثارشان به شکل مستقیم و غیرمستقیم به این مشأله اشاره داشتند. 

هنر امام خمینی (ره) این بود که تئوری ولایت‌فقیه را در قالب حکومت اسلامی در عصر جدید ارائه داد

او اشاره کرد: ولایت‌فقیه حکمی الهی است که از سوی امام معصوم ابلاغ شده و در طول تاریخ تشیع نسبت به آن گفت‌وگوهای بسیاری انجام شده است. آن چه که امام خمینی (ره) درباره ولایت‌فقیه انجام داد کشاندن این موضوع از عرصه نظر به ساحت عمل بود. به تعبیری هنر امام خمینی (ره) این بود که تئوری ولایت‌فقیه را در قالب حکومت اسلامی در عصر جدید ارائه داد و برخلاف گذشتگان این توفیق را یافت که عینیتی اساسی از ولایت‌فقیه در عالم سیاست نشان دهد. 

ولایت‌فقیه امری فطری

ملک‌زاده گفت: در همین راستا، طرح امام خمینی (ره) از ولایت‌فقیه یکسری ویژگی‌های منحصر به فرد را  شامل می‌شد. به طور مثال امام خمینی بر جنبه‌های عقلی و فطری ولایت‌فقیه تأکید داشتند، چیزی که تا پیش از آن چندان از سوی علمای شیعه مطرح نمی‌شد. امام خمینی بر خلاف سایر فقها باوجود پرداختن به ادلات روایی ولایت‌فقیه، چندان تأکید خاصی بر آنان ندارد و ولایت‌فقیه را قبل از مباحث فقهی و اصولی، امری عقلی و فطری معرفی می‌کنند:«ولایت فقیه از موضوعاتى است که تصور آنها موجب تصدیق مى‌شود، و چندان به برهان احتیاج ندارد. به این معنى که هر کس عقاید و احکام اسلامى را، حتى اجمالًا، دریافته باشد چون به ولایت فقیه برسد و آن را به تصور آورد، بى‌درنگ تصدیق خواهد کرد، و آن را ضرورى و بدیهى خواهد شناخت.»

او اشاره می‌کند: امام به خوبی این موضوع را تبیین کرده‌اند که برای بقا و اجرای احکام مختلف اسلامی ما محتاج تشکیل حکومت هستیم:«مجموعه قانون براى اصلاح جامعه کافى نیست. براى این که قانون مایه اصلاح و سعادت بشر شود، به قوه اجرائیه و مجرى احتیاج دارد. به همین جهت، خداوند متعال در کنار فرستادن یک مجموعه قانون، یعنى احکام شرع، یک حکومت و دستگاه اجرا و اداره مستقر کرده است. رسول اکرم (ص) در رأس تشکیلات اجرایى و ادارى جامعه مسلمانان قرار داشت. علاوه بر ابلاغ وحى و بیان و تفسیر عقاید و احکام و نظامات اسلام، به اجراى احکام و برقرارى نظامات اسلام همت گماشته بود تا دولت اسلام را به وجود آورد. در آن زمان، مثلًا به بیان قانون جزا اکتفا نمى‌کرد، بلکه در ضمن به اجراى آن مى‌پرداخت: دست مى‌برید، حد مى‌زد؛ و رجم مى‌کرد. پس از رسول اکرم (ص) خلیفه همین وظیفه و مقام را دارد.»

در پایان بیان داشت: از دیگر موضوعاتی که امام خمینی به خوبی به آن پرداخته است مسأله استبداد است. فقهای گذشته چون احتمال تشکیل حکومت را نمی‌دادند چندان به شبهات مربوط به تشکیل حکومت اسلامی و ولایت‌فقیه نمی‌پرداختند. مثلا پاسخ به ای که ولایت‌فقیه منجر به استبداد می‌شود یکی از موضوعاتی است که امام خمینی در جاهای مختلف به آن پاسخ گفته است. 

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: محمد ملک زاده امام خمینی ولایت فقیه حکومت اسلامی امام خمینی امام زمان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۳۱۷۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حضرت معصومه علیها السلام، الگوی هویت دخترانه در اسلام

اما نکته اصلی این است که سیره اجتماعی حضرت معصومه (س) به عنوان الگوی دختران چگونه است؟

آنچه در تاریخ در مورد زندگی اجتماعی حضرت معصومه(س) آمده است، در غالب سیره سیاسی و فرهنگی-تبلیغی ایشان نمایان است. حضرت معصومه(س) طبق روال هجرت علویان، برای فرار از ظلم و ستم حکومت، و نشر و تبلیغ آیین محمدی(ص)و آشکار کردن چهره نفاق دینی عباسیان و مظلومیت خاندان اهل بیت(ع) و روشن ساختن اذهان جامعه نسبت به امامت و ولایت، هجرت را برگزید.

ولایتمداری

حضرت معصومه(س) با این که خواهر امام رضا(ع)، امام و رهبر زمان خویش بود، با این حال اطاعت بی چون و چرا از دستورات آن امام همام را بر خود واجب می‌دانست. لذا هنگام پیشنهاد دادن حضرت رضا(ع) به خواهر خویش مبنی بر سفر به سوی ایشان، بدون درنگ خواسته امام خویش را اجابت نمود.

هجرت از مدینه به سوی طوس برای بندگی خداوند، ولایت مداری و بصیرت حضرت فاطمه معصومه(س) می‌تواند برای ما انسان‌ها بهترین الگو باشد.

حضرت فاطمه معصومه(س) حق ولایت مداری را در دوران خود ادا کرد. روایاتی که از آن حضرت نقل شده اغلب درباره امامت و ولایت علی ابن ابیطالب(س) است که با اثبات این ولایت، ولایت دیگر امامان معصوم(ع) نیز ثابت می‌شود. آنجا که حضرت معصومه(س) از زبان خانم فاطمه زهرا(س) نقل نموده است که فرمود: «آیا سخن رسول خدا در روز غدیر را فراموش کردید که فرمود: «هر که من مولای اویم علی مولای اوست.» ظلم ستیزی و مقابله با طاغوت زمان خود، هجرت از مدینه به سوی طوس برای بندگی خداوند، ولایت مداری و بصیرت حضرت فاطمه معصومه می تواند برای ما انسان ها بهترین الگو باشد.

تبلیغ دین و روشنگری علمی

حضرت معصومه(س) در زمان امامت برادر بزرگوارشان با نقل احادیث مربوط به ولایت و امامت حضرت علی علیه السلام و جانشینان بر حق ایشان و تبلیغ آیین محمدی افکار عموم را با حقایق الهی روشن کرد.

ایشان از پدر گرامی خویش و اجداد شریف و بزرگان و جمعی از خاندان جلیل القدرش احادیثی نقل کرده که قابل قبول علمای شیعی و سنی است. نمونه‌ای از روایاتی که از حضرت معصومه(س) با سلسله سندهای معتبر و موثق به دست ما رسیده، به شرح ذیل است: حضرت فاطمه زهرا(س) به نقل از رسول خدا(ص) می‌فرماید: «آگاه باشید، هر کس با دوستی آل محمد بمیرد، شهید مرده است.» روایت مزبور به حدیث «فاطمیات» مشهور است. چون جز دو تن از کسانی که در سلسله آن وجود دارند، بقیه «فاطمه» نام دارند.

ایشان از پدر گرامی خویش و اجداد شریف و بزرگان و جمعی از خاندان جلیل القدرش احادیثی نقل کرده که قابل قبول علمای شیعی و سنی است.

هجرت و روشنگری عملی

حضرت معصومه(س) با هجرت خویش، به نشر و تبلیغ آیین محمدی صلی الله علیه و آله و سلم پرداخت و از هر فرصتی استفاده کرد و با نقل احادیث مربوط به ولایت و امامت چهره نفاق دینی عباسیان و مظلومیت خاندان اهل بیت علیهم السلام را آشکار ساخت و اذهان جامعه را نسبت به امامت و ولایت امامان معصوم(ع) روشن کرد و توانست به رسوا کردن حکومت مأمون و تشکیل پایگاه تشیع در عالم و تأسیس مدینه فقه و اجتهاد بپردازد.

با خروج حضرت معصومه(س) و مقابله با مأموران عباسی و مسموم شدن ایشان به دست عمال عباسی، عموم مردم فهمیدند معنای ولایت عهدی چیزی جز یک فریب نبوده است. اگر امام رضا(ع) شخص دوم مملکت است چه طور خواهر گرانقدر ایشان با آن مقام و منزلت معنوی از دیدن برادر خود محروم است و تنها و غریب در بیابان ها مسموم شده و برادرانش مقابل چشمانش به شهادت رسیدند. به یقین این حرکت حساب شده آن حضرت عمق بصیرت و روشن بینی آن حضرت را نشان می دهد. حضرت معصومه(س) به خوبی رسالت خود را انجام داد و به افشاگری و رسوائی حکومت عباسی پرداخت.

حضرت معصومه(س) یکی از شاخص‌ترین الگوهای هویت دخترانه در اسلام است. سیره اجتماعی این بانوی بافضیلت به عنوان یک الگوی به تمام معنا، می‌تواند در جهت شناخت و حفظ هویت دخترانه، سرمشقی باشد برای تمام دخترانی که هدفشان رسیدن به کمال انسانیت است.

آنچه در تاریخ در مورد زندگی اجتماعی حضرت معصومه(س) آمده است، در غالب سیره سیاسی و فرهنگی تبلیغی ایشان نمایان است. ایشان با هجرت خویش، به نشر و تبلیغ آیین محمدی(ص) پرداخت و از هر فرصتی استفاده کرد و با نقل احادیث مربوط به ولایت و امامت چهره نفاق دینی عباسیان و مظلومیت خاندان اهل بیت(ع) را آشکار ساخت و اذهان جامعه را نسبت به امامت و ولایت امامان معصوم(ع) روشن کرد و توانست به رسوا کردن حکومت مأمون و تشکیل پایگاه تشیع در عالم و تأسیس مدینه فقه و اجتهاد بپردازد.

منبع: روزنامه قدس